Honing, koninginnengelei, propolis, stuifmeel, gif en was hebben één ding gemeen: het zijn bijenkorfproducten, die rechtstreeks van bijen komen. En als we het potentieel van deze stoffen zien, kunnen we alleen maar zien dat bijen uitzonderlijke insecten zijn. De imker, in het hart van hun wereld, is degene die verantwoordelijk is voor het terugwinnen van deze producten, maar zonder hem kunnen de bijen zelfstandig leven in zeer gestructureerde kolonies, op een volledig natuurlijke manier. Bijen zijn verantwoordelijk voor de bestuiving van 80% van de bloeiende planten door hun foerageeractiviteit, die een groot deel van hun leven in beslag neemt. Daarom zijn bijen essentieel voor het leven, en hun verdwijning zou catastrofale gevolgen hebben... En laten we meteen een vaak voorkomend misverstand uit de wereld helpen: de bij is niet de wesp, en ondanks hun fysieke gelijkenis hebben ze niets gemeen. De wesp, een vleesetende, steekt meerdere keren en brengt niets voort, terwijl de bij vegetarisch en pacifistisch is (hij steekt je alleen als hij zich bedreigd voelt) en zijn bijenkorf de bakermat is van opmerkelijke producten.

Dit artikel is bijgewerkt op 25/10/2022

De bij, de koningin en de korf

Een bij is een hymenoptera-insect van de apoidea-familie, waarvan er meer dan 20.000 soorten zijn vermeld! In Europa is dit de meest voorkomende soort Apis mellifera, en dit vinden we vooral aan de oorsprong van de honingproductie. Deze fascinerende wereld is zeer gestructureerd en de bijenmaatschappij is ongelooflijk in de manier waarop zij werkt.

Bijen zijn vrouwelijke samenlevingen waarin ze leven zwermen van 40.000 tot 60.000 vrouwelijke werksters voor 1.000 tot 2.000 mannelijke drones. Deze hele kleine wereld is gestructureerd en georganiseerd rond een koningin, het enige vrouwtje dat zich kan voortplanten omdat de feromonen de eierstokken van werksters remmen (origineel als anticonceptiemiddel!). Deze laatste wordt slechts één keer in haar leven bevrucht, op een mooie lentedag, door enkele mannetjes (ja ja, er zijn er meerdere) wier enige taak dit is. En tragisch genoeg verliezen deze laatsten hun leven op hetzelfde moment als hun geslachtsdelen die vast blijven zitten aan de buik van de vrouw... Zo geven deze drones, deze uitverkorenen, deze onbezongen helden, net als martelaren die naar het slagveld worden gestuurd, hun leven. leeft voor het voortbestaan ​​van de soort. RIP kleine drone, jij die verdween op het ereveld om de imkers te redden!

Kortom, deze meerdere gelijktijdige paringen doen de zaken van de koningin, die bij deze gelegenheid haar spermabibliotheek (zoals een bibliotheek, je hebt het goed begrepen) vult met 5 tot 7 miljoen spermatozoa (precies dat!). De koningin, o grote koningin, keert dan terug naar de schaapskooi (alleen, geen ruimte voor mannen, ze zijn toch allemaal dood) en vestigt zich in de korf voor een bestaan ​​van vijf jaar, nu kuis en preuts, dat gewijd zal worden aan een enkele taak: leggen.

Het leggen van eieren, aan de oorsprong van de kolonie

Maar hoe slaagt de koningin er dan in om voortdurend eieren te leggen? Dit onveranderlijk ritueel, alleen verstoord door het fenomeen vanzwermen (wanneer een zwerm samen met de koningin de korf verlaat om een ​​nieuwe kolonie te vormen), vindt elk jaar plaats vanaf de zonnige dagen van de lente tot de herfst. En we moeten het over rituelen hebben, want het enige dat ontbreekt zijn de trommels en de vuren, zodat we denken dat we getuige zijn van een eeuwenoud ritueel van een Maya-stam. De koningin, omringd door haar hofhouding (een vijftiental zorgvuldig uitgekozen werkbijen), steekt inderdaad haar hoofd in de cellen die zijn voorbereid met een druppel koninginnengelei, draait zich vervolgens om en legt in deze laatste een ei. Vervolgens gaat het naar de volgende cel, waarbij hetzelfde patroon elke veertig seconden wordt herhaald, enzovoort. Ze legt tussen de 1.500 en 2.000 eieren per dag (gelijk aan haar eigen gewicht), methodisch vanuit het midden van de kam en vervolgens spiraalvormig naar buiten. Onherstelbaar steekt de koningin haar hoofd in de cel, legt eieren en gaat verder naar de volgende. En zo verder, onvermoeibaar en ijverig.

Maar je vraagt ​​je waarschijnlijk af waarom ze haar hoofd in de kom steekt? Je moet hier weten dat het de grootte van de laatste is die het geslacht van het individu zal bepalen. In feite ‘beslist’ de koningin, naar eigen goeddunken, afhankelijk van de grootte van de cel, of ze haar zaadkanaal al dan niet opent, zodat het sperma de eicel kan bevruchten en zo een vrouwtje kan voortbrengen. Na zorgvuldig onderzoek van de cel zal de koningin haar eieren voor de kleine cellen bevruchten, waardoor werkbijen ter wereld komen, terwijl er geen bevruchting plaatsvindt voor de grotere cellen, waar dan mannetjes worden geproduceerd (die, hoewel ze een grotere kamer hebben, een rol voor de kolonie zal spelen die omgekeerd evenredig is met de grootte van hun cel).

De bij, een heel leven in dienst van de korf

Het is het verhaal van de 8e, de cyclus van de bij!

Na drie dagen broeden komt het ei uit en verandert het in een ei larve die gedurende de eerste drie dagen van zijn leven uitsluitend met koninginnengelei wordt gevoed, daarna begint het groeiproces in zijn cel, voedt zich met honing en stuifmeel en wordt een imago (volwassen bij) na 21 dagen na het leggen van eieren. Vervolgens scheurt ze de omslag, haalt haar gezichtje uit de cel en integreert de kolonie: ze komt terecht in een rigoureus en compromisloos systeem, waarin ze een bijzondere rol zal spelen, afhankelijk van haar leeftijd. Eerst schoner, vervolgens verzorger, het wordt op de twaalfde dag fabrieksmeisje (architect en metselaar van de korf, of bewaker, of zelfs beheerder of ventilator), dan verlaat de bij uiteindelijk, ongeveer drie weken na haar bestaan, de korf en wordt verzamelaar. Na enkele oriëntatietestvluchten zal hij gedurende één tot drie weken tien tot vijftien ritten per dag maken om bloemen te verzamelen en de kostbare nectar terug te brengen.

De bij is een onvoorwaardelijke werker, die moe wordt van de taak en vervolgens van uitputting sterft. De bij is gedurende haar korte bestaan ​​dapper en leeft zelden langer dan anderhalve maand. De enige kans om langer te leven (tot zes maanden) is als hij in de herfst geboren wordt, omdat de bijenkorf dan in fase van inactiviteit, want de winter komt eraan. Vervolgens brengen ze de winter samengedrukt door, waarbij ze warmte produceren door hun spieren samen te trekken, om zo in het midden van de korf een temperatuur van 20-25°C te handhaven. De bijen aan het einde kunnen echter temperaturen onder de 10°C ervaren en komen om beurten in het midden van de cluster opwarmen. Hier zien we opnieuw dat de bijenkolonie één enkel organisme vormt dat zichzelf collectief in stand houdt.

Maar hoe zit het in deze periode met de mannetjes? Nou ja, de arme drones halen de winter niet. Omdat ze niet essentieel zijn voor het voortbestaan ​​van de bijenkorf, worden ze opgejaagd of zelfs volledig uitgeroeid door hun medevrouwtjes, die hun wintervoorraad liever bewaren voor nuttige individuen. Wreed, zou je zeggen? Het is in ieder geval zeer effectief in hun overleving, hoewel een beetje radicaal…

Zwermen, het einde van een cyclus en het begin van een nieuw tijdperk

De volgende lente wordt de dagelijkse activiteit van de bijen hervat, zoals een rivier zijn loop hervat. Ieder vindt zijn rol, ieder op zijn plaats in deze samenleving waar het individu is de kolonie. Tot de dag dat de huidige bijenkorf te klein wordt voor de kolonie: dan begint de koningin, omringd door tienduizenden arbeiders, begeleid door verkenners, aan een lange pelgrimstocht om een ​​nieuwe kolonie te stichten. Voorzichtig in het nemen van de noodzakelijke proviand, beginnen de bijen daarom met de voorbereidingzwermen om naar gunstiger horizonten te evolueren. Zonder te weten hoe wordt besloten wie weggaat en wie blijft, lijkt het erop dat de bijen één organisme vormen dat zal doen wat goed is voor zijn voortbestaan. Bijen denken echt aan alles, en zodra er een nieuw onderkomen is gevonden, gaat elke bij hard werken om haar cyclus te hervatten, deze cyclus die haar hele leven en haar hele bestaan ​​omvat.

De cirkel is gesloten, alles kan opnieuw beginnen.

Was dit artikel nuttig?

  

Gemiddelde score: 4.7 ( 150 stemmen )

Bibliografie

Boek : Cherbuliez, T., Domerego, R. (2003). Apitherapie - Bijenmedicijn. Amyris-edities.

Boek : April, G. (2014). Natuurlijke gezondheid met apitherapie: honing, propolis, stuifmeel, koninginnengelei... Éditions Terre vivant.

Boek : Domerego, R., Imbert, G., en Blanchard, C. (2016). Praktische gids voor bijengeneeskunde: honing, stuifmeel, propolis, koninginnengelei... op een dagelijkse basis. Baroch-edities.